Kontent qismiga oʻtish

Moda haftaligi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Boshqa nomlar uchun qarang: the Death Grips album Fashion Week (album).
Karmen Pedaru Maykl Kors uchun modellashtirish, bahor/yoz Nyu-York moda haftaligi, 2013 yil

Moda haftaligi moda sanoatining taxminan bir hafta davom etadigan tadbiri boʻlib hisoblanadi. Moda haftaligida dizaynerlar, brendlar yoki „uylar“ oʻzlarining soʻngi kolleksiyalarini uchish-qoʻnish yoʻlagidagi moda koʻrgazmalarida xaridorlar va ommaviy axborot vositalariga namoyish etadilar. Ushbu hodisalar joriy va yaqinlashib kelayotgan mavsumlar uchun yaqinlashib kelayotgan moda tendentsiyalariga taʼsir qiladi.

Eng koʻzga koʻringan moda haftaliklari dunyoning moda poytaxtlarida — xronologik tartibda Nyu-York, London, Milan va Parijda yoki „Katta toʻrtlik“ yaʼni 4ta shaharda oʻtkaziladi. Oʻtgan asr dizaynerlari tomonidan toʻrtta shahar XXI asrning asosiy moda poytaxtlari deb hisoblangan va ular matbuotda koʻpchilikni yoritmoqda[1].

2010-yillarda moda globallashuvi noanʼanaviy moda shaharlarining moda taqvimida muhim ahamiyat kasb etishiga sezilarli hissa qoʻshdi. „Katta toʻrtlik“ dan tashqari, yana boshqa shaharlarda, jumladan, Berlin, Madrid, Shanxay, San-Paulu va Tokioda mashhur moda haftaliklari oʻtkaziladi.

Tarixi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Moda haftaligi yoki mavsumiy toʻplamning tarixdagi birinchi belgilaridan biri, moda dizayneri Charlz Frederik Uortga toʻgʻri keladi. Moda haftaligi kontseptsiyasi Parijda boshlangan, oʻshanda marketologlar ayollarni jamoat joylarida, poygadan tortib, goʻzallik salonlarigacha kutyure buyumlarini kiyish uchun yollashgan[2]. Ushbu paradlar asta-sekin oʻziga xos ijtimoiy voqealarga aylandi. Fransiyada uchish-qoʻnish yoʻlagi koʻrgazmalari hanuzgacha „defilés de mode“ deb ataladi, bu soʻzma-soʻz tarjima qilinganda „moda paradlari“ degan maʼnoni anglatadi. Uslublar koʻrgazmasi moda haftaligida boʻlajak liboslar qatori va bezaklarini namoyish qilish uchun uslubni rejalashtiruvchi tomonidan joylashtirilgan tadbirdir. Uslub har mavsumda, ayniqsa bahor/yoz va kuz/qish mavsumida koʻrgazmasini namoyish etadi. 1903-yilda Manxettendagi „Ehrich Brothers“ nomli doʻkon oʻrta sinf ayollarini doʻkonga jalb qilish uchun mamlakatdagi birinchi moda namoyishini oʻtkazdi[3]. 1910-yilga kelib, koʻplab yirik doʻkonlar oʻzlarining shoularini oʻtkazdilar. Ehtimol, amerikalik riteylerlar kutyure salonlarida „moda paradlari“ni koʻrib, bu gʻoyadan foydalanishga qaror qilishgan. Ushbu „paradlar“ doʻkonlarni targʻib qilish va ularning maqomini yaxshilashning samarali usuli edi. 1920-yillarga kelib, moda namoyishi butun mamlakat boʻylab sotuvchilar tomonidan ishlatilgan. Ular sahnalashtirilgan va koʻpincha tushlik yoki choy vaqtida doʻkonning restoranida oʻtkazilgan. Ushbu namoyishlar odatda bugungi kunga qaraganda teatrlashtirilgan boʻlib, ular bitta mavzuga asoslangan va hikoyaviy sharhlar bilan birga boʻlgan. Koʻrgazmalar juda mashhur boʻlib, minglab odamlarni oʻziga tortdi — olomon shunchalik kattaki, 1950-yillarda Nyu-Yorkdagi doʻkonlar jonli modellarga ega boʻlish uchun litsenziya olishlari kerak edi.

1943-yil 19-iyulda Nyu-York moda haftaligi birinchi marta boʻlib oʻtdi, uning asosiy maqsadi bitta: Ikkinchi jahon urushi davrida moda sanoati ishchilari buni qila olmagan paytda, moda xaridorlariga fransuz modasiga alternativ berish yaʼni. Parijga sayohat[4] edi.

Birinchi Parij moda haftaligi 1973-yilda boshlangan[5].

1994-yilgacha namoyishlar turli joylarda, masalan, mehmonxonalar va sahnalarda boʻlib oʻtdi. 1994-yildan 2009-yilgacha tadbir Nyu-York jamoat kutubxonasi orqasidagi Bryant Parkdagi chodirda boʻlib oʻtdi. Linkoln Center 2010-yildan 2015-yilgacha Moda haftaligi boʻlib oʻtgan[6]. Shundan soʻng u Manxettendagi SoHodagi tadbirlar oʻtkaziladigan Klarkson maydoniga koʻchdi[7].

Dunyo boʻylab koʻplab moda namoyishlarida mashhurlar tantrumlarni tashlaydilar, bu namoyishni modaning oʻzidan oʻgʻirlaydi. Ushbu displeylar endi mashhur „shou oʻgʻrilari“ deb nomlanadi[8].

Asosiy maqola: List of fashion events
Amanda Bayns Nyu-York moda haftaligida, 2009-yil.

Dunyo boʻylab koʻplab mashhur moda haftaliklari mavjud boʻlsa-da, faqat toʻrttasi „Katta toʻrtlik“ sifatida tanilgan: xronologik tartibda Nyu-York, London, Milan va Parij.


Parij 1945-yilda kutyure koʻrgazmalarini oʻtkaza boshlangan[9]. Milan moda haftaligi 1958-yilda Italiya Savdo palatasi tomonidan tashkil etilgan[10].

P.

Parij moda haftaligi-1973 yilda Fransiya moda federatsiyasi qoshida tashkilet. [11] va London moaa haft-li-i 1984 yilda Britaniya Moda Kengashi tomonidail ashk. U. ilgan [12] Ushbu asosiy tashkilotlar hali ham asosiy shoularni tashkil qilsa-da, barcha shaharlarda mustaqil tadbirlar va ishlab chiqaruvchilar ham mavjud[13].

Vaqti

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Vashingtondagi moda koʻrgazmasida uchish- qoʻnish yoʻlagida erkak va ayol modellar, 2017-yil fevral

Moda haftaligi yiliga ikki marta dunyoning yirik moda poytaxtlarida boʻlib oʻtadi; Nyu-York (7-15 fevral), London (15-19 fevral), Milan (19-25 fevral) va Parij (25 fevral — 5-mart)[14].

Anʼanaga koʻra, moda haftaliklari mavsumdan bir necha oy oldin oʻtkazilib, matbuot va xaridorlarga keyingi mavsum uchun moda dizaynlarini oldindan koʻrish imkoniyatini berishdi. Fevral va mart oylarida dizaynerlar oʻzlarining kuz va qish kolleksiyalarini namoyish etishdi. Sentyabr va oktyabr oylarida dizaynerlar oʻzlarining bahor va yoz kolleksiyalarini namoyish etishdi.

Bu vaqt asosan oʻsha paytdagi sekinroq „chakana savdo tsikli“ ni kuzatish uchun yaratilgan. Boshqacha qilib aytadigan boʻlsak, bu chakana sotuvchilarga dizaynerlarni sotib olishlari va chakana marketingiga qoʻshishlari uchun vaqt berdi. Biroq, mijozlar kutganlari ortib borayotganligi sababli, chakana savdo aylanmasi oshdi. Natijada, 2016 yilda dizaynerlar „mavsumdagi shoularga“ oʻtishni boshladilar[15].

Maʼlumotnomalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Moda voqealari roʻyxati
  • Moda namoyishi
    • Uchish-qoʻnish yoʻlagi (moda)
  • Moda
    • Yuqori moda
    • Kiyishga tayyor

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ „The World's Most Fashionable Cities for 2021 | Fashion Week Online®“. fashionweekonline.com. Qaraldi: 2022-yil 22-may.
  2. ↑ „Fashion History Lesson: The Evolution of Runway Shows“ (en). Fashionista. Qaraldi: 2017-yil 21-mart.
  3. ↑ Leach, William R. „Transformations in a Culture of Consumption: Women and Department Stores, 1890-1925“. The Journal of American History. Vol. 71, No. 2 (Sep., 1984), pp. 319-342. Accessed August 14, 2011.
  4. ↑ Amanda Fortini, „How the Runway Took Off. A brief history of the fashion show.“ Feb. 8, 2006
  5. ↑ „Petite histoire de la Fashion Week en 2 minutes - Les Inrocks“ (2017-yil 10-aprel). 2017-yil 10-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 6-sentyabr.
  6. ↑ Lockwood, Lisa. „New York Fashion Week Leaves Lincoln Center“ (en-US). WWD (2015-yil 13-aprel). Qaraldi: 2017-yil 7-noyabr.
  7. ↑ „Hudson Yards is in talks to host New York Fashion Week“ (en-US). New York Post (2017-yil 12-sentyabr). Qaraldi: 2017-yil 7-noyabr.
  8. ↑ Greer. „Kanye had 'meltdown,' fired entire staff after fashion show disaster“ (en). Page Six (2016-yil 4-oktyabr). Qaraldi: 2020-yil 8-iyun.
  9. ↑ „The history of haute couture“ (en). Harper's BAZAAR (2017-yil 19-yanvar). Qaraldi: 2017-yil 21-mart.
  10. ↑ Davies, Lizzy. „Armani throws his weight behind efforts to revive Milan fashion week“ (en-GB). The Guardian (2013-yil 21-noyabr). Qaraldi: 2017-yil 21-mart.
  11. ↑ „Paris Fashion Week's Best Moments: Revisit 14 Iconic Catwalk Shows“ (en-US). Marie Claire (2016-yil 10-oktyabr). 2016-yil 27-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 21-mart.
  12. ↑ „25 years of London Fashion Week - Telegraph“. fashion.telegraph.co.uk. Qaraldi: 2017-yil 21-mart.
  13. ↑ „The Long and Winding History of Fashion Week | New York Fashion Week“ (en-US). New York Fashion Week (2015-yil 23-sentyabr). 2016-yil 25-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 21-mart.
  14. ↑ „Important Fashion Week Dates“. Fashion Week Online. Qaraldi: 2021-yil 24-mart.
  15. ↑ „The CFDA Released a Guidebook for Designers Transitioning to In-Season Shows“ (en). Fashionista. Qaraldi: 2017-yil 21-mart.

Havolalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Andoza:FashionAndoza:Big 4 Fashion Weeks 

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Moda_haftaligi&oldid=4104293" dan olindi